Για να εντοπίσει κανείς ποιες τροφές είναι υγιεινές και ποιες δεν είναι, υπάρχει μια ποικιλία από στρατηγικές. Ο διαχωρισμός δεν είναι πάντα απόλυτος αλλά υπάρχουν αποκλίσεις.
Ωστόσο, σε γενικές γραμμές οι υγιεινές τροφές περιέχουν συνήθως περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα, χαμηλότερα επίπεδα νατρίου και χημικών πρόσθετων και πιο υγιή λίπη και έλαια. Οι διατροφικές ετικέτες αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο για να προσδιορίσει κανείς αν μια τροφή είναι υγιεινή ή όχι. Αν τα διατροφικά δεδομένα δεν είναι διαθέσιμα, τότε ορισμένες οπτικές ενδείξεις και μερικοί απλοί κανόνες, μπορούν να βοηθήσουν εξίσου.
Το πρόχειρο φαγητό είναι γενικά γνωστό πως είναι φαγητό πλούσιο σε θερμίδες και φτωχό σε βιταμίνες και μέταλλα. Αυτές οι τροφές συνήθως προσφέρουν πολλές θερμίδες από ανθυγιεινά κορεσμένα λίπη. Το πρόχειρο φαγητό είναι επίσης φορτωμένο με χημικά, γλυκαντικές ουσίες που προσθέτουν θερμίδες και νάτριο. Τα γλυκά και τα σνακ είναι επίσης πιθανό να ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία. Τα ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως το λιπαρό κρέας συνήθως εξαιρούνται από αυτή την κατηγορία, παρόλο που δεν είναι κι αυτά με τη σειρά τους ιδιαίτερα υγιεινά.
Τα τρόφιμα στα περισσότερα κράτη φέρουν διατροφικές ετικέτες με πληροφορίες, για το περιεχόμενό τους, ωστόσο τα λαχανικά τα κρέατα και άλλα ελάχιστα επεξεργασμένα ή μη επεξεργασμένα προϊόντα συνήθως εξαιρούνται από αυτή την υποχρέωση. Οταν οι ετικέτες είναι παρούσες είναι εύκολο να κάνει κανείς το διαχωρισμό υγιών τροφίμων και junk food. Η υγιεινή διατροφή θα πρέπει να παρέχει βασικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως πρωτεΐνες, φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα. Οι τροφές με υψηλά επίπεδα τρανς λιπαρών, κορεσμένων λιπαρών, νατρίου ή θερμίδων από πρόσθετα γλυκαντικά είναι πιο πιθανό να χαρακτηριστούν junk food.
Εάν οι ετικέτες δεν είναι παρούσες, ορισμένοι απλοί γενικοί κανόνες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να ξεχωρίσετε το υγιεινό από το junk food. Τα φυσικά τρόφιμα είναι συνήθως πιο υγιεινά από αυτά που έχουν υποστεί χημική επεξεργασία. Τα φρούτα και τα λαχανικά θεωρούνται σχεδόν πάντα υγιεινά τρόφιμα. Τα πολύχρωμα φρούτα και τα λαχανικά είναι πολύ υγιεινά, όπως αυτά με πλούσιο πράσινο χρώμα, μωβ ή κόκκινες αποχρώσεις που συνήθως παράγονται από χημικές ενώσεις και έχουν πολλά, σημαντικά οφέλη για την υγεία.
Ο οπτικός έλεγχος μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος στο να γίνει η διάκριση μεταξύ υγιών και ανθυγιεινών τροφών όταν τρώει κανείς έξω. Το χρώμα παραμένει ένας χρήσιμος οδηγός όταν θα πρέπει να αξιολογηθεί η ευρωστία των λαχανικών. Τα τρόφιμα που λάμπουν κάτω από ένα στρώμα λίπους είναι πιο πιθανό να χαρακτηριστούν junk food. Τα υψηλής θερμιδικής αξίας ποτά όπως τα σακχαρούχα αναψυκτικά και το αλκοόλ θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίζονται ως junk food, καθώς περιέχουν πολλές θερμίδες και λίγα (εάν υπάρχουν) θρεπτικά συστατικά.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τεχνικές επεξεργασίας που χρησιμοποιούνται σε τρόφιμα μπορεί να τα τοποθετούν είτε στη μία, είτε στην άλλη κατηγορία. Ενώ σίγουρα τα μήλα ανήκουν στην υγιεινή διατροφή, παύουν να είναι τέτοια όταν καλύπτονται από μια στρώση καραμέλας. Ένα κρεμμύδι είναι απόλυτα χρήσιμη πηγή φυτικών ινών, αλλά είναι ολέθριο όταν παναριστεί ή τηγανιστεί.