Τι είναι και πώς προκαλείται η ανατριχίλα
Η ανατριχίλα ή «σήκωμα της τρίχας» αναφέρεται σε μια αντίδραση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που προκαλεί την συστολή ορισμένων μυών και κάνει τους θύλακες της τρίχας να προεξέχουν από το δέρμα.
Η ανατριχίλα είναι μια φυσιολογική αντίδραση στον κρύο αέρα ή στην έντονη συγκίνηση, ειδικά στο φόβο. Είναι πιο συνηθισμένο να εμφανιστεί στα χέρια αν και μπορεί επίσης να εμφανιστεί στα πόδια, τους γλουτούς, το στήθος, ακόμα και στο λαιμό σε μερικούς ανθρώπους. Αποτελεί έναν μηχανισμό άμυνας σε πολλά θηλαστικά, απέναντι σε απειλές ή στο κρύο, αλλά δεν υπάρχουν μέχρι τώρα γνωστά οφέλη αυτής της αντίδρασης στους ανθρώπους.
Η ανατριχίλα εμφανίζεται όταν το συμπαθητικό σύστημα προκαλεί την ανέγερση των ανελκτήρων μυών (arrectores pilorum), που βρίσκονται κάτω από το δέρμα, με αποτέλεσμα η συνήθως γυρτή τρίχα να σηκωθεί κάθετα στην επιφάνεια του δέρματος. Η ανόρθωση αυτή εκτός από την τρίχα που σηκώνεται κάθετα κάνει την επιφάνεια του δέρματος να μοιάζει γεμάτη σπυριά με τραχιά όψη.
Τα ιατρικά στοιχεία δείχνουν πως η αδρεναλίνη που τρέχει προκαλεί αυτή την αντίδραση στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Πιστεύεται ότι η αδρεναλίνη είναι ένα σημαντικό συστατικό στην έμφυτη αντίδραση «πάλης ή φυγής» των ανθρώπων.
Η ανατριχίλα είναι μια από τις πολλές φυσιολογικές ενδείξεις ότι το σώμα ενός ατόμου αισθάνεται έντονο στρες ή ξαφνικό φόβο, μαζί με μια αύξηση του καρδιακού ρυθμού, εστιασμένη όραση και βελτιωμένα αντανακλαστικά. Οταν η αδρεναλίνη και οι άλλες ορμόνες θέσουν το σώμα σε μια κατάσταση υπερευαισθησίας, ένα άτομο μπορεί να χρησιμοποιήσει την δύναμή του είτε για να παλέψει με τον κίνδυνο, είτε για να εγκαταλείψει όσο το δυνατόν ταχύτερα το μέρος όπου υπάρχει ο κίνδυνος.
Ως μέρος της απόκρισης «πάλης ή φυγής» η ανατριχίλα επί της ουσίας δεν προσφέρει καμία ασφάλεια στους ανθρώπους, καθώς οι ανθρώπινες τρίχες είναι αραιές. Ωστόσο, σε πολλά άλλα θηλαστικά που βασίζονται στο σήκωμα της τρίχας τους για να προστατευτούν από τον κίνδυνο, είναι αποτελεσματική. Το σώμα της γάτας για παράδειγμα με αυτή τη διαδικασία που μπορεί να σηκώσει τις τρίχες της από το κεφάλι και την πλάτη μέχρι την ουρά, κάνει το σώμα της να φαίνεται μεγαλύτερο απ’ ό,τι πραγματικά είναι, κάνοντας ενδεχομένως τα αρπακτικά να το σκεφτούν δύο φορές πριν της επιτεθούν. Επομένως, γι’ αυτήν είναι ένας σημαντικός τρόπος επιβίωσης.
Το σήκωμα της τρίχας είναι επίσης ευεργετικό για τα ζώα, όταν αυτά είναι εκτεθειμένα σε εξαιρετικά κρύο καιρό. Η ανατριχίλα σηκώνει όρθιες τις τρίχες τους δημιουργώντας ένα πιο παχύ τρίχωμα που μπορεί να τους προσφέρει μεγαλύτερη προστασία. Οι ανασηκωμένες τρίχες μπορούν να παρέχουν μια έξτρα μόνωση, καθώς παγιδεύουν τη θερμότητα πιο αποτελεσματικά, απ’ ό,τι στην περίπτωση που η γούνα του ζώου βρίσκεται στη φυσιολογική της κατάσταση.