Την περασμένη άνοιξη η Αντζελίνα Τζολί ανακοίνωσε ότι υποβλήθηκε σε προληπτική διπλή μαστεκτομή, επειδή είχε έναν σπάνιο γενετικό κίνδυνο να αναπτύξει καρκίνο και η είδηση μονοπώλησε τα μέσα ενημέρωσης.
Πολλοί τότε διχάστηκαν για το αν έπρεπε να το δημοσιοποιήσει και οι υπέρμαχοι της ενέργειάς της υποστήριξαν πως μ’ αυτό που έκανε βοήθησε να ευαισθητοποιηθεί περισσότερος κόσμος γύρω από τον καρκίνο.
Σύμφωνα, όμως, με μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε λίγες μόλις εβδομάδες μετά την ανακοίνωση της Τζολί και τα αποτελέσματά της δημοσιεύτηκαν στο Genetics in Medicine πριν λίγες ημέρες (18 Δεκεμβρίου) πολύ λίγοι ενήλικες κατανόησαν ακριβώς τους κινδύνους του καρκίνου του μαστού.
Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στην έρευνα δεν ήταν σε θέση να ονομάσουν σωστά τους κινδύνους του καρκίνου του μαστού ή τους κινδύνους που έχουν οι γυναίκες που στο οικογενειακό τους ιστορικό υπάρχει περίπτωση καρκίνου του μαστού.
Ο σκοπός της μελέτης με επικεφαλής την Dina Borzekowski, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ και επίκουρη καθηγήτρια στο Johns Hopkins, ήταν να διαπιστωθεί αν το έντονο ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης για την ιστορία της Τζολί, είχε επίδραση στη συνολική αντίληψη του κινδύνου ανάπτυξης του καρκίνου του μαστού.
Η μητέρα της Αντζελίνα Τζολί πέθανε σε ηλικία 56 ετών από καρκίνο των ωοθηκών μετά από 10ετή μάχη. Λόγω του συγκεκριμένου οικογενειακού ιστορικού η διάσημη ηθοποιός έκανε γενετικές εξετάσεις, οι οποίες αποκάλυαν ένα ελάττωμα στο γονίδιο BRCA1. Αυτή η γενετική βλάβη αυξάνει τον κίνδυνο για μια γυναίκα να αναπτύξει καρκίνο του μαστού και των ωοθηκών.
Η Τζολί είχε πει πως είχε 87% πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο του μαστού και 50% πιθανότητες να αναπτύξει καρκίνο των ωοθηκών. Η επιλογή της να υποβληθεί σε διπλή μαστεκτομή, μείωσε τον κίνδυνο να αναπτύξει καρκίνο του μαστού σε ποσοστό κάτω από 5%.
Στη μελέτη ερωτήθηκαν συνολικά 2.572 ενήλικες αν γνώριζαν την ιστορία της Τζολί, ποια μέρη της ιστορίας θυμούνται και τι γνώριζαν για τους κινδύνους του καρκίνου του μαστού μεταξύ των γυναικών με και χωρίς οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες (74%) γνώριζαν ότι είχε υποβληθεί σε διπλή μαστεκτομή γιατί έφερε ένα ελαττωματικό γονίδιο και περίπου το ήμισυ (47%), θυμήθηκε πως είχε κίνδυνο περίπου 80%-90% να αναπτύξει καρκίνο του μαστού.
Οταν, όμως, ρωτήθηκαν ποιοι είναι οι κίνδυνοι του καρκίνου του μαστού σε μια μέση γυναίκα, περίπου το 1/3 (31%) γνώριζαν πως οι περισσότερες γυναίκες έχουν 5%-10% πιθανότητες να αναπτύξουν την ασθένεια. Οι περισσότεροι ερωτηθέντες (περίπου 23%) ήταν σε θέση να πουν ότι οι μεταλλάξεις BRCA ευθύνονται για περίπου το 10% των καρκίνων του μαστού.
Ενδιαφέρον ήταν, μάλιστα, σύμφωνα με τους ερευνητές πως οι άνδρες έδιναν σημαντικά πιο ακριβείς πληροφορίες απ’ ό,τι οι γυναίκες.
Επίσης, περίπου οι μισοί από τους ερωτηθέντες (47%) θεωρούσαν ότι το γεγονός πως δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό της νόσου, μειώνει τον κίνδυνο του καρκίνου του μαστού περισσότερο από αυτόν που ισχύει για μια μέση γυναίκα.
Η εμπειρία της Τζολί είχε θετική επίδραση σε μόλις 7%-10% των γυναικών που ενθαρρύνθηκαν και έκαναν μια μαστογραφία, ενώ ένα ποσοστό 6% είπε ότι η ιστορία της τούς είχε κεντρίσει το ενδιαφέρον για να μάθουν περισσότερα για το οικογενειακό τους ιστορικό.
Τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν πως μπορεί οι διασημότητες να προσελκύσουν την προσοχή και να αυξήσουν την ευαισθητοποίηση σε θέματα προσωπικής υγείας, αλλά υπάρχει επίσης ανάγκη για πιο εύστοχες προσπάθειες δημόσιας εκπαίδευσης γύρω από σύνθετα ιατρικά ζητήματα, όπως είναι ο καρκίνος του μαστού, κατέληξαν οι ερευνητές.