Ενα από τα πλέον αξιόπιστα ιατρικά περιοδικά, το βρετανικό BMJ (και οι αδερφές εκδόσεις του), ανακοίνωσε πως σταματά να λαμβάνει υπόψιν του έρευνες που χρηματοδοτούνται από τη βιομηχανία καπνού.
Το British Medical Journal, μαζί με τα περιοδικά Heart, Thorax και BMJ Open που ανήκουν στον ίδιο όμιλο, ακολούθησαν έτσι έναν αριθμό άλλων εκδόσεων που έχουν ήδη αποκλείσει από τις σελίδες τους τις έρευνες που χρηματοδοτεί η βιομηχανία καπνού.
Σε μια κριτική της καπνοβιομηχανίας που διατυπώθηκε σε έντονους τόνους και δημοσιεύτηκε στο BMJ Open, ο όμιλος εξηγώντας τους λόγους που προχώρησε σ’ αυτή την απόφαση, υποστηρίζει πως «οι καπνοβιομηχανίες έχουν χρησιμοποιήσει την έρευνα για να παράγουν σκοπίμως άγνοια και να προωθήσουν τον απώτερο στόχο της πώλησης των θανατηφόρων προϊόντων τους, αναστηλώνοντας την πληγείσα νομιμότητά τους».
Πριν από το BMJ, μεγάλα περιοδικά, συμπεριλαμβανομένων και των αμερικανικών επιστημονικών εκδόσεων PLoS Medicine, PLoS One, PLoS Biology είχαν ήδη αρνηθεί να δημοσιεύουν μελέτες που πληρώνονται από τις εταιρείες καπνού.
Η απόφαση αυτή θα αποτελέσει ένα μεγάλο πλήγμα για τη βιομηχανία καπνού, καθώς οι δημοσιεύσεις του BMJ θεωρείται ότι έχουν μια διεθνώς αναγνωρισμένη σφραγίδα εγκυρότητας και αξιοπιστίας, αλλά οι συντάκτες του περιοδικού τόνισαν πως σε ό,τι έχει να κάνει με τις χρηματοδοτούμενες από την καπνοβιομηχανία μελέτες, υπάρχει «ένας αυξανόμενος αριθμός στοιχείων που υποδηλώνει πως οι πηγές χρηματοδότησης επηρεάζουν τα αποτελέσματα της έρευνας».
Η απόφαση αυτή του BMJ σηματοδοτεί μια στροφή, καθώς ήταν το περιοδικό που το 2003 δημοσίευσε μελέτη χρηματοδοτούμενη από την καπνοβιομηχανία και μάλιστα ο τότε εκδότης του, Richard Smith είχε σπεύσει να υπερασπιστεί την τότε επιλογή λέγοντας πως πρόκειται απλά για «προ-συζήτηση» και «προ-επιστήμη».
Ωστόσο, η Fiona Godlee, αρχισυντάκτρια του BMJ και οι συνάδελφοί της συντάκτες, τόνισαν πως «ήταν ώρα να πάψει να υποστηρίζεται η πλέον αναξιόπιστη ιδέα πως μια έρευνα χρηματοδοτούμενη από την καπνοβιομηχανία είναι σαν μια οποιαδήποτε άλλη έρευνα».
Και προσθέτει:
«Η βιομηχανία καπνού δεν έχει αλλάξει σε καμία θεμελιώδη δομή της και το τσιγάρο, το πιο θανατηφόρο καταναλωτικό προϊόν που δημιουργήθηκε ποτέ παραμένει ευρέως διαθέσιμο και μάλιστα προωθείται με επιθετικό μάρκετινγκ. Η άρνηση να δημοσιεύσουμε έρευνα που χρηματοδοτείται από την καπνοβιομηχανία επιβεβαιώνει την θεμελιώδη δέσμευσή μας να μην επιτρέψουμε στα περιοδικά μας να χρησιμοποιούνται στην υπηρεσία της βιομηχανίας που συνεχίζει να διαιωνίζει την πιο θανατηφόρα επιδημική νόσο της εποχής μας».
Από την πλευρά του ο Μartin Dockerell, διευθυντής του οργανισμού ASH (Αction on Smoking and Health) για την έρευνα και την αντικαπνιστική πολιτική τόνισε: «Η βιομηχανία καπνού έχει μακρά ιστορία παραποίησης και στρέβλωσης των επιστημονικών συζητήσεων. Εχουν χρηματοδοτηθεί έρευνες και ερευνητές για να υπονομεύσουν τις ισχυρές επιστημονικές αποδείξεις για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος. Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας για την αντικαπνιστική νομοθεσία, υπήρξε μια μεγάλη έρευνα για τις οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει η μετάβαση σε έναν κόσμο χωρίς τσιγάρο. Μόλις εξαλειφθεί από την έρευνα η βιομηχανία καπνού, θα αποδειχθεί πως οι επιπτώσεις είναι μάλλον θετικές».