Είναι οι τροφές χωρίς γλουτένη επίσης χαμηλές σε υδατάνθρακες;

Πολλές τροφές χωρίς γλουτένη είναι επίσης χαμηλές σε υδατάνθρακες, αλλά υπάρχουν αρκετές εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν πως οι δύο έννοιες δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρούνται ταυτόσημες.

Μέρος της σύγχυσης προέρχεται από το γεγονός ότι πρέπει να καθοριστεί τι ακριβώς υδατάνθρακες είναι. Το σιτάρι και το αλεύρι σιταριού είναι μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα και οι τυπικές τροφές χωρίς γλουτένη αποφεύγουν συνήθως αυτά τα συστατικά, αλλά η λευκή ζάχαρη, τα άμυλα και άλευρα που προέρχονται από άλλα δημητριακά μπορεί να είναι υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, αλλά παράλληλα να είναι χωρίς γλουτένη. Οι άνθρωποι που θέλουν να αποφύγουν τους υδατάνθρακες, συνήθως χρειάζεται να ψάξουν για τροφές που χαρακτηρίζονται συγκεκριμένα ως χαμηλής περιεκτικότητας στο συγκεκριμένο θρεπτικό συστατικό και δεν αρκεί απλά να αποφύγουν τη γλουτένη.

Η διαφορά μεταξύ γλουτένης και υδατανθράκων

Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται πιο συχνά στο σιτάρι, αν και μπορεί να συνδεθεί με δημητριακά όπως το κριθάρι και η σίκαλη. Οι υγιείς άνθρωποι είναι συνήθως σε θέση να επεξεργαστούν αυτήν την πρωτεΐνη ως μέρος της κανονικής πέψης, αλλά μερικά άτομα έχουν ευαισθησίες ή αλλεργίες που εμποδίζουν το σώμα να τη διασπάσει, γεγονός που σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγεί σε ναυτία και εντερική δυσφορία ή άλλα συμπτώματα. Η αποφυγή της γλουτένης είναι ίσως ο καλύτερος τρόπος για τους ανθρώπους αυτούς να παραμείνουν υγιείς, αλλά και η υιοθέτηση μιας δίαιτας χαμηλής σε υδατάνθρακες απαιτείται επίσης κάποιες φορές.

Το σιτάρι είναι ένας υδατάνθρακας, αλλά είναι απλά ένας από τους πολλούς. Κάθε τροφή που επισημαίνεται ότι δεν έχει γλουτένη είναι εγγυημένο ότι δεν περιέχει ούτε ίχνος σιταριού, κριθαριού ή δημητριακών που σχετίζονται με τη γλουτένη, αν και θα μπορούσε να περιέχει άλλους υδατάνθρακες, όπως το άσπρο ρύζι ή η ζάχαρη. Ως εκ τούτου, ο ισχυρισμός ότι ένα φαγητό χωρίς γλουτένη είναι επίσης χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες μπορεί να ισχύει σε ορισμένες περιπτώσεις, αλλά δεν μπορεί να αποτελέσει έναν γενικό κανόνα.

Οι άνθρωποι που ελπίζουν να χάσουν βάρος, συχνά υιοθετούν δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Οι υδατάνθρακες είναι «απλές» πηγές ενέργειας, πράγμα που σημαίνει ότι μετατρέπονται γρήγορα σε γλυκόζη, στο σάκχαρο του αίματος. Αναγκάζοντας το σώμα να πάρει ενέργεια από πιο σύνθετες πηγές τροφών όπως το κρέας ή οι μη επεξεργασμένοι σπόροι, συχνά βελτιώνετε την απόδοση του μεταβολισμού σας, γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να κάψει περισσότερες θερμίδες και να οδηγήσει σε απώλεια βάρους με την πάροδο του χρόνου. Μπορεί να είναι δελεαστικό να πιστεύουμε ότι οι τροφές που δεν περιέχουν σιτάρι είναι κατάλληλες για δίαιτα, αλλά μια γρήγορη ματιά στα χαρακτηριστικά τους δείχνει ότι αυτό δεν συμβαίνει πάντα.

Εναλλακτικά άλευρα

Ένα από τα κόλπα που πολλοί κατασκευαστές τροφίμων χρησιμοποιούν όταν παρασκευάζουν τροφές που δεν περιέχουν σιτάρι είναι να υποκαταστήσουν παρόμοια συστατικά για εκείνους που πρέπει να τα αποφύγουν. Τα ζυμαρικά μπορούν να γίνουν με κεχρί ή άλευρο ρυζιού, για παράδειγμα, ενώ τα μπισκότα θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ταπιόκα ως συνδετικό μέσο. Αυτά τα είδη των υποκατάστατων μπορεί να είναι υψηλότερης περιεκτικότητας σε καθαρούς υδατάνθρακες από τις εναλλακτικές λύσεις που περιέχουν γλουτένη και το αποτέλεσμα είναι πως όχι μόνο δεν είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες, αλλά αντίθετα είναι υψηλότατης περιεκτικότητας.

Σάκχαρα και γλυκαντικές ουσίες

Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να κοιτάξουν όσοι καταναλώνουν συνειδητά υδατάνθρακες, είναι το πώς ακριβώς η τροφή που καταναλώνουν γλυκαίνεται. Η ραφιναρισμένη ζάχαρη και το μέλι δεν περιέχουν γλουτένη, αλλά έχουν μεγάλη περιεκτικότητα απλών υδατανθράκων. Οι συνταγές που αποφεύγουν τη γλουτένη, συχνά απαιτούν υψηλότερη ποσότητα γλυκαντικού από το κανονικό, συνήθως για να βοηθήσουν στη βελτίωση της συνολικής γεύσης, δεδομένου ότι πολλοί άνθρωποι παραπονιούνται ότι οι τροφές που δεν περιέχουν σιτάρι και συναφή προϊόντα δεν έχουν πολύ καλή γεύση. Η προσθήκη ζάχαρης μπορεί να βοηθήσει να γίνουν πιο εύγεστα, αλλά αυτό έρχεται με ένα συγκεκριμένο «κόστος» που δεν είναι άλλο από τις θερμίδες.

Υδατάνθρακες σε φρούτα και λαχανικά

Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι ένα άλλο παράδειγμα τροφίμων χωρίς γλουτένη, αλλά όχι τόσο χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Σχεδόν όλα τα φρέσκα φρούτα περιέχουν μεγάλες ποσότητες από φυσικά σάκχαρα και τα επίπεδα συχνά είναι ακόμα υψηλότερα στον τομέα των αποξηραμένων ποικιλιών. Οι άνθρωποι που ελπίζουν να περιορίσουν την πρόσληψη των υδατανθράκων τους, είτε για να χάσουν βάρος είτε για κάποιο άλλο λόγο, αποφεύγουν ή τουλάχιστον τρώνε τα φρούτα με μέτρο. Εκείνοι που είναι ευαίσθητοι στην παρουσία του σιταριού, συνήθως δεν έχουν αυτή την ανησυχία.

Οι πατάτες είναι ένα άλλο παράδειγμα τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες και κάποιος που αποφεύγει το σιτάρι θα μπορούσε να καταναλώσει. Τα περισσότερα λαχανικά, ωστόσο, πληρούν τα κριτήρια και για τις δύο προϋποθέσεις, δηλαδή είναι χωρίς γλουτένη, αλλά και χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες. Τα λαχανικά που είναι χαμηλά σε σάκχαρα και άμυλο όπως το λάχανο και το μπρόκολο είναι συνήθως οι καλύτεροι «υποψήφιοι».

Η σημασία της ετικέτας

Οι περισσότερες προπαρασκευασμένες τροφές που είτε δεν έχουν γλουτένη, είτε έχουν χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, είναι χαρακτηρισμένες ως τέτοιες από τον κατασκευαστή και οι καταναλωτές το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να διαβάσουν προσεκτικά ώστε να είναι σίγουροι για το τι ακριβώς παίρνουν. Οι τροφές χωρίς σιτάρι που είναι επίσης χαμηλές σε υδατάνθρακες, επισημαίνουν το γεγονός αυτό στις ετικέτες τους.

Ανησυχίες και κίνδυνοι για την υγεία

Μια δίαιτα που προσπαθεί να περιορίσει τους υδατάνθρακες με την κατανάλωση τροφών που δεν περιέχουν σιτάρι δεν είναι τόσο πιθανό να πετύχει. Στην πραγματικότητα αντί να βοηθήσει στην απώλεια βάρους, μπορεί να προσθέσει βάρος. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί απογοητευτικό, αλλά συνήθως δεν είναι επιβλαβές. Δεν ισχύει, όμως, το ίδιο για ένα άτομο που πρέπει να αποφύγει τη γλουτένη για ιατρικούς λόγους, γιατί αν τρώει τρόφιμα με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, θεωρώντας ότι είναι χωρίς γλουτένη, τότε μπορεί να αρρωστήσει. Οι περισσότεροι άνθρωποι που πρέπει να αποφύγουν το σιτάρι στην πραγματικότητα έχουν απόλυτη δυσανεξία στη γλουτένη. Μια διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες ή ένα ψωμί που έχει μειωμένη ποσότητα αλεύρου σίτου πιθανότατα δεν είναι καλύτερο για κάποιον με δυσανεξία στη γλουτένη απ’ ό,τι είναι μια πιο κλασική συνταγή.