Προειδοποίηση Επιστημόνων: Οι Υπερβολικές Ώρες Εργασίας Μπορεί να Αλλάζουν τη Δομή του Εγκεφάλου
Η υπερεργασία δεν προκαλεί μόνο κόπωση — μπορεί να οδηγήσει σε φυσικές αλλαγές στον εγκέφαλο που επηρεάζουν τη σκέψη και τη συναισθηματική σταθερότητα, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Occupational & Environmental Medicine.
Η μελέτη καταγράφει δομικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη συναισθηματική ρύθμιση και τις εκτελεστικές λειτουργίες, όπως η μνήμη εργασίας και η επίλυση προβλημάτων. Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η χρόνια υπερεργασία μπορεί να προκαλέσει νευροπροσαρμοστικές μεταβολές — αλλαγές στον εγκέφαλο που ενδέχεται να έχουν μόνιμες επιπτώσεις στη νοητική και ψυχική υγεία.
Η Υπερεργασία Μπορεί να Κρύβει Περισσότερους Κινδύνους απ’ Ό,τι Νομίζουμε
Η εξάντληση δεν είναι η μόνη συνέπεια των πολλών ωρών εργασίας. Προηγούμενες μελέτες έχουν ήδη συνδέσει την υπερεργασία με αυξημένο κίνδυνο καρδιοπαθειών, μεταβολικών διαταραχών και ψυχικών νοσημάτων. Ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας (ILO) εκτιμά ότι η υπερεργασία ευθύνεται για περισσότερους από 800.000 θανάτους παγκοσμίως κάθε χρόνο.
Ωστόσο, μέχρι σήμερα δεν γνωρίζαμε ακριβώς πώς επηρεάζεται ο εγκέφαλος από την εργασία σε τόσο έντονους ρυθμούς.
Η Μελέτη: Σχεδιασμός και Δεδομένα
Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε μαγνητικές τομογραφίες (MRI) και δεδομένα από τη μελέτη GROCS (Gachon Regional Occupational Cohort Study) για να εξετάσει επαγγελματίες υγείας που εργάζονταν 52 ή περισσότερες ώρες την εβδομάδα. Συνολικά, αναλύθηκαν δεδομένα από 110 άτομα, κυρίως κλινικούς γιατρούς — από αυτούς, το 28% εργάζονταν υπερωριακά σε εβδομαδιαία βάση.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνικές νευροαπεικόνισης όπως voxel-based morphometry (VBM) και ανάλυση με βάση εγκεφαλικά «άτλαντα» για να εντοπίσουν διαφορές στη φαιά ουσία.
Βασικά Ευρήματα: Αλλαγές στον Όγκο του Εγκεφάλου
Οι συμμετέχοντες που εργάζονταν πάνω από 52 ώρες την εβδομάδα εμφάνισαν σημαντικές αλλαγές σε περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη συγκέντρωση, τον προγραμματισμό και τη ρύθμιση συναισθημάτων.
Πιο συγκεκριμένα, παρατηρήθηκε αύξηση 19% στον όγκο της μέσης μετωπιαίας έλικας (middle frontal gyrus), περιοχής που εμπλέκεται στη μνήμη εργασίας, στη γλώσσα και στην προσοχή.
Αυξημένη δραστηριότητα εντοπίστηκε και στην άνω μετωπιαία έλικα (superior frontal gyrus), η οποία σχετίζεται με το σχεδιασμό και τη λήψη αποφάσεων.
Το ίδιο ίσχυε και για την ίνσουλα, μια περιοχή με ρόλο-κλειδί στη διαχείριση συναισθημάτων, την αυτοαντίληψη και την επεξεργασία κοινωνικών σημάτων.
Περιορισμοί και Συμπεράσματα
Αν και πρόκειται για μια παρατηρητική μελέτη μικρής κλίμακας, τα αποτελέσματα δείχνουν πως η υπερεργασία ενδέχεται να μεταβάλλει πραγματικά τη δομή του εγκεφάλου. Δεν είναι ακόμη σαφές αν αυτές οι αλλαγές είναι συνέπεια της υπερεργασίας ή αν κάποια άτομα με συγκεκριμένα εγκεφαλικά χαρακτηριστικά είναι πιο επιρρεπή στο να εργάζονται υπερβολικά.
Οι ερευνητές σημειώνουν:
«Οι αυξήσεις στον εγκεφαλικό όγκο ενδέχεται να είναι νευροπροσαρμοστικές απαντήσεις στο χρόνιο εργασιακό στρες, αν και ο ακριβής μηχανισμός παραμένει ασαφής.»
Και καταλήγουν:
«Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την ανάγκη να αντιμετωπίζεται η υπερεργασία ως ζήτημα επαγγελματικής υγείας και να θεσπίζονται πολιτικές που περιορίζουν τις υπερβολικές ώρες εργασίας.»