Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος που καλλιεργεί τα τρισεκατομμύρια των ευεργετικών μικροβίων του εντέρου μας και ταυτόχρονα μάς προστατεύει από την εισβολή παθογόνων παραγόντων αποτελεί πάντα μια πρόκληση.
Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση PLOS Pathogens έρχεται να αποκαλύψει το ρόλο ενός βασικού «παίκτη» σ’ αυτή την πράξη εξισορρόπησης.
Η SIGIRR είναι μία πρωτεΐνη στην επιφάνεια των κυττάρων που βρίσκονται στο έντερο, η οποία μειώνει την έμφυτη ανοσολογική απόκριση των κυττάρων αυτών στα βακτήρια. Η μελέτη με επικεφαλής την Χiaoxia Li από το Lerner Research Institute στο Κλίβελαντ και τον Bruce Vallance από το Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας στο Βανκούβερ του Καναδά, δείχνει τώρα πως η λειτουργία της SIGIRR σε ποντίκια (και πιθανώς επίσης σε ανθρώπους) είναι αναγκαία για την προστασία του εντέρου απέναντι στην «εχθρική κατάληψη» από βακτήρια που προκαλούν σοβαρή τροφική δηλητηρίαση και φλεγμονή του εντέρου.
Οι ερευνητές μόλυναν ποντίκια στα οποία είχε αποσιωπηθεί το γονίδιο SIGIRR με παθογόνα βακτήρια που προκαλούν τροφική δηλητηρίαση σε τρωκτικά. Παρόλο που τα ποντίκια αυτά είχαν πολύ ισχυρότερη έμφυτη εντερική ανοσολογική απόκριση απέναντι στα βακτήρια απ’ ό,τι τα ποντίκια στα οποία η λειτουργία της SIGIRR είχε παραμείνει ανέπαφη, δεν ήταν σε θέση να αμυνθούν κατά των παθογόνων και τελικά αρρώστησαν περισσότερο απ’ ό,τι τα υπόλοιπα ποντίκια.
Εξετάζοντας τον υποκείμενο μηχανισμό, οι ερευνητές παρατήρησαν τα ευεργετικά μικρόβια που συνήθως κατοικούν στο έντερο. Συχνά αυτά μπορούν να καθυστερήσουν ή ακόμα και να εμποδίσουν τους παθογόνους παράγοντες να μολύνουν το έντερο μέσω του ανταγωνισμού για εξεύρεση χώρου και θρεπτικά συστατικά, σε μια διαδικασία που ονομάζεται «αντίσταση στην αποικιοκρατία».
Συνεπείς μ’ αυτό το ρόλο, οι αντιμικροβιακές αντιδράσεις που πυροδοτούνται από τα παθογόνα, προκάλεσαν εξαιτίας της απουσίας της SIGIRR, μια ταχεία και δραματική απώλεια των ευεργετικών μικροβίων από το μολυσμένο έντερο. Αυτή η απουσία φαίνεται πως μειώνει την ικανότητα των καλών μικροβίων να αντιμετωπίσουν την εισβολή των κακών, αφήνοντας το έντερο ιδιαίτερα ευάλωτο στον αποικισμό από τοξικά παθογόνα.
Ετσι, προφανώς η λειτουργία της SIGIRR στο έντερο αντικατοπτρίζει μια στρατηγική εξισορρόπησης που θυσιάζει τη μέγιστη ανοσολογική απόκριση, προκειμένου να προστατεύσει τους ευεργετικούς μικροβιακούς πληθυσμούς, οι οποίοι, όταν είναι υγιείς, λειτουργούν σαν ένα ισχυρό φράγμα κατά των τοξικών ξένων εισβολέων, προστατεύοντας τον οργανισμό μέσω της αντοχής στον αποικισμό.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο εξής συμπέρασμα: «Τα αποτελέσματα δείχνουν πως το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν είναι πολύ καλό στην πρόληψη των λοιμώξεων που προέρχονται από τις τροφές και βασίζεται στην μικροχλωρίδα του εντέρου για να προστατευθεί από τα παθογόνα. Εάν διαταραχθεί αυτή η αμοιβαία σχέση, για παράδειγμα με αντιβιοτικά, τότε αφήνουμε τους εαυτούς μας ιδιαίτερα ευάλωτους στις μολύνσεις».
Καθώς λοιπόν η SIGIRR είναι ευεργετική για τη χλωρίδα του εντέρου, οι ερευνητές εικάζουν ότι ρυθμίζοντάς την εντός του εντέρου, θα μπορέσουν κάποια μέρα να προσφέρουν θεραπευτικές δυνατότητες για τις γαστρο-εντερικές διαταραχές, όπως η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.