Δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου για την πρόληψη της Covid-19, σύμφωνα με τις επιστημονικές μελέτες, έχει επιτευχθεί η μέγιστη προστασία του οργανισμού από τον κοροναϊό.
Αν όμως μετά την παρέλευση των 14 ημερών κάποιος κολλήσει Covid-19 τότε πρόκειται για την λεγόμενη «λοίμωξη παρά τον εμβολιασμό», που μοιάζει μεν με τη λοίμωξη των ανεμβολίαστων ατόμων, αλλά έχει κάποιες ουσιαστικές διαφορές.
Τα πέντε κυρίαρχα συμπτώματα της λοίμωξης παρά τον εμβολιασμό είναι: πονοκέφαλος, ρινική καταρροή, φτέρνισμα, πονόλαιμος και ανοσμία.
Φυσικά αυτά τα συμπτώματα αναφέρονται και από εκείνους που νόσησαν από Covid-19 όντας ανεμβολίαστοι, αλλά τα συχνότερα είναι πονοκέφαλος, πονόλαιμος και ρινική καταρροή. Ωστόσο, τα δύο βασικά συμπτώματα των ανεμβολίαστων είναι ο πυρετός και ο βήχας που επιμένει. Τα κλασσικά αυτά συμπτώματα της Covid-19 είναι λιγότερο συχνά σε όσους έχουν εμβολιαστεί πλήρως.
Μελέτη έχει δείξει ότι στα άτομα με «λοίμωξη παρά τον εμβολιασμό» είναι 58% λιγότερο πιθανόν να έχουν πυρετό συγκριτικά με τους ανεμβολίαστους. Ενώ στους εμβολιασμένους συνήθως η λοίμωξη γίνεται αντιληπτή ως κρυολόγημα.
Τα εμβολιασμένα άτομα είναι λιγότερο πιθανό να νοσηλευθούν αν νοσήσουν από Covid-19 και γενικότερα να έχουν λιγότερα συμπτώματα στα αρχικά στάδια της λοίμωξης ενώ είναι απίθανο να υποφέρουν από τη λεγόμενη «μακρά νόσηση». Και ο λόγος που η νόσος είναι ηπιότερη στα εμβολιασμένα άτομα είναι διότι λόγω του εμβολιασμού τους ανιχνεύονται λιγότερα μικροσωματίδια του ιού στο σώμα τους.
Τι αυξάνει λοιπόν τον κίνδυνο ένα πλήρως εμβολιασμένο άτομο να εκδηλώσει Covid-19;
1ον, ο τύπος του εμβολίου και η αποτελεσματικότητα του στην πρόληψη της Covid-19 παίζει σημαντικό ρόλο. Κλινικές μελέτες έχουν δείξει ότι το εμβόλιο της Moderna μειώνει τον ατομικό κίνδυνο εκδήλωσης συμπτωματικής νόσου κατά 94%, των Pfizer/BioNTech κατά 95% και αυτά των Johnson & Johnson και AstraZeneca κατά 66% και 70% αντίστοιχα.
2ον, το διάστημα που έχει μεσολαβήσει από την ολοκλήρωση του εμβολιασμού. Όλο και περισσότερα στοιχεία δείχνουν ότι όσο απομακρύνεται κανείς από την περίοδο ολοκλήρωσης του εμβολιασμού, τόσο μειώνεται η προστασία που προσφέρουν τα εμβόλια και πάνω σε αυτή τη λογική γίνεται και η συζήτηση για αναμνηστική/υπενθυμιστική δόση. Αδημοσίευτα στοιχεία που αφορούν στο εμβόλιο των Pfizer/BioNTech δείχνουν ότι μετά το εξάμηνο η προστασία αρχίζει και φθίνει. Το ίδιο δείχνει και άλλη μελέτη από το Ισραήλ για το ίδιο εμβόλιο. Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να γνωρίζουμε τί συμβαίνει μετά τους έξι μήνες από τον πλήρη εμβολιασμό.
3ον, οι μεταλλάξεις του κοροναϊού παίζουν καθοριστικό ρόλο. Τα εγκεκριμένα εμβόλια αναπτύχθηκαν την περίοδο που κυριαρχούσε το αρχικό στέλεχος της Ουχάν. Ωστόσο, αξιολογήσεις που έχουν γίνει για την αποτελεσματικότητά τους έναντι των στελεχών που επικρατούν τώρα, όπως η Δέλτα και η Άλφα μετάλλαξη, δείχνουν ότι δύο δόσεις του εμβολίου των Pfizer/BioNTech είναι προστατευτικές και μειώνουν τον κίνδυνο λοίμωξης από το στέλεχος Άλφα κατά 93%, ενώ για τη Δέλτα κατά 88%. Σύμφωνα με τη μελέτη Covid Symptom Study δύο με τέσσερις εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση του εμβολίου των Pfizer/BioNTech είναι 87% λιγότερο πιθανό να εκδηλώσει κανείς Covid-19 λόγω της επικράτησης του στελέχους Δέλτα, ενώ τέσσερις με πέντε μήνες μετά τον εμβολιασμό το ποσοστό πέφτει στο 77%.
4ον, το ανοσοποιητικό σύστημα παίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία από τον κορoναϊό. Η λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος φθίνει με την πάροδο της ηλικίας, ενώ τα συνυπάρχοντα υποκείμενα νοσήματα έχει διαπιστωθεί ότι επηρεάζουν την αποτελεσματικότητα των εμβολίων. Οι ηλικιωμένοι έχουν χαμηλότερο ποσοστό προστασίας από τα εμβόλια ή η προστασία μπορεί να λειτουργεί για μικρότερο χρονικό διάστημα.