Οι περισσότεροι τύποι καρκίνου μπορούν απλά να αποδοθούν στην κακή τύχη και όχι στους παράγοντες κινδύνου ανάπτυξής τους όπως για παράδειγμα το κάπνισμα, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Μια ομάδα ερευνητών στις ΗΠΑ προσπάθησαν να εξηγήσουν γιατί ορισμένοι ιστοί ήταν εκατομμύρια φορές πιο ευάλωτοι στον καρκίνο σε σχέση με άλλους και τα αποτελέσματα της μελέτης τους, που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Science έδειξαν πως τα δύο τρίτα των τύπων καρκίνου που αναλύθηκαν προκλήθηκαν από τυχαίες μεταλλάξεις και όχι από τον τρόπο ζωής.
Αυτή η μελέτη έρχεται να συνδεθεί με μια άλλη πρόσφατη μελέτη, σύμφωνα με την οποία οι 4 στους 10 καρκίνους προκαλούνται από τις επιλογές που κάνει ο καθένας στη ζωή του.
Ωστόσο, ορισμένες από τις πιο κοινές μορφές καρκίνου εξακολουθούν να επηρεάζονται σε μεγάλο βαθμό από τον τρόπο ζωής και για το λόγο αυτό ένας υγιεινός τρόπος ζωής εξακολουθεί σε μεγάλο βαθμό να αποτελεί το μεγάλο στοίχημα υπέρ των ανθρώπων.
Σύμφωνα με τις μελέτες, το 6,9% των ατόμων μπορούν να αναπτύξουν καρκίνο του πνεύμονα, το 0,6% καρκίνο του εγκεφάλου και 0,00072% όγκους στο λάρυγγα, σε κάποιο σημείο της ζωής τους. Οι τοξίνες από τον καπνό του τσιγάρου θα μπορούσαν να εξηγήσουν γιατί ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ο πιο συχνός.
Αλλά ενώ το πεπτικό σύστημα εκτίθεται σε περισσότερες περιβαλλοντικές τοξίνες από τον εγκέφαλο, οι όγκοι του εγκεφάλου είναι τρεις φορές πιο συχνοί από εκείνους στο λεπτό έντερο.
Η ρίζα του καρκίνου
Η ερευνητική ομάδα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Johns Hopkins και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Bloomberg πιστεύει πως ο τρόπος που αναγεννιούνται οι ιστοί είναι η εξήγηση. Τα παλιά κουρασμένα κύτταρα του σώματος συνεχώς αντικαθίστανται με νέα, με τη διαίρεση των βλαστικών κυττάρων. Αλλά σε κάθε διαίρεση ενυπάρχει ο κίνδυνος μιας επικίνδυνης μετάλλαξης που φέρνει τα βλαστοκύτταρα ένα βήμα πιο κοντά στο να γίνουν καρκινικά.
Ο ρυθμός του κύκλου εργασιών των κυττάρων σε όλο το σώμα είναι πιο γρήγορος στα τοιχώματα του εντέρου και πιο βραδύς στον εγκέφαλο. Οι ερευνητές μελέτησαν πόσο συχνά τα βλαστικά κύτταρα χωρίζονται σε 31 ιστούς του σώματος στη διάρκεια της ζωής και πόσες είναι οι πιθανότητες καρκίνου σ’ αυτούς τους ιστούς και κατέληξαν στο συμπέρασμα πως τα 2/3 των διαφόρων τύπων καρκίνου συνέβησαν λόγω «κακής τύχης» από τη διαίρεση αρχέγονων κυττάρων, στα οποία δημιουργήθηκαν μεταλλάξεις που δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν.
Αυτοί οι τύποι καρκίνου περιλαμβάνουν το γλοιοβλάστωμα (καρκίνοι του εγκεφάλου), τους μικρούς καρκίνους του εντέρου και τον καρκίνο του παγκρέατος.
Ο Cristian Tomasetti, βοηθός καθηγητής της ογκολογίας και ένας από τους ερευνητές, δήλωσε ότι η εστίαση στην πρόληψη δεν θα εμποδίσει τέτοιους τύπους καρκίνου.
«Αν τα δύο τρίτα της εμφάνισης του καρκίνου στο σύνολο των ιστών εξηγούνται από τυχαίες μεταλλάξεις του DNA που συμβαίνουν όταν τα βλαστικά κύτταρα διαιρούνται, στη συνέχεια, η αλλαγή του τρόπου ζωής και των συνηθειών μας θα είναι μια τεράστια βοήθεια στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου. Όμως, αυτό δεν μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματικό για μια σειρά από άλλους καρκίνους. Θα πρέπει να εστιάσουμε περισσότερο στην εξεύρεση τρόπων για την ανίχνευση τέτοιων καρκίνων σε πρώιμα, ιάσιμα στάδια», τόνισε.
Ανθυγιεινός τρόπος ζωής
Το υπόλοιπο ένα τρίτο των τύπων καρκίνου, που επηρεάζονται από παράγοντες του τρόπου ζωής ή το οικογενειακό ιστορικό, περιλαμβάνει τους εξής:
• Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα – ένα είδος καρκίνου του δέρματος που είναι ολοένα και πιο συχνό από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία
• Καρκίνος του πνεύμονα – συνδέεται στενά με το κάπνισμα
• Καρκίνος του παχέος εντέρου – αυξήθηκε από την κακή διατροφή και το κακό οικογενειακό ιστορικό
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δεν αποτελούν εγγύηση ότι κάποιος δεν θα αναπτύξει καρκίνο, αλλά προσθέτουν πόντους στις πιθανότητες του ανθρώπου να μείνει υγιής. Είναι ζωτικής σημασίας η πρόοδος στην όσο το δυνατόν πιο έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου και στη βελτίωση των θεραπειών, αλλά αν ο καθένας κατανοήσει πώς μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου με συγκεκριμένες επιλογές ζωής θα έχει κάνει τεράστιο βήμα προς την σωστή κατεύθυνση.