Η Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες (PMSD) είναι η αγχώδης διαταραχή που προκαλείται σε ανθρώπους που έχουν υπάρξει μάρτυρες ή έχουν εμπλακεί σε μια τρομακτική ή οδυνηρή εκδήλωση.
Ολοι οι άνθρωποι αισθάνονται φυσιολογικά φόβο όταν βρίσκονται σε κίνδυνο, αλλά το να βιώνει κάποιος ένα τραυματικό γεγονός μπορεί να προκαλέσει μια αλλαγή στην αντίληψη του φόβου. Τότε ο άνθρωπος μπορεί να αρχίσει να φοβάται έντονα τη ζωή, ακόμα και στην καθημερινότητά του.
Κάθε τραυματικό γεγονός μπορεί να οδηγήσει σε Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες, όπως για παράδειγμα:
* Στρατιωτικές συγκρούσεις
* Σοβαρά τροχαία ατυχήματα
* Φυσικές καταστροφές
* Σεξουαλικές επιθέσεις
* Ληστείες
Οι άνθρωποι μπορεί να επηρεαστούν γενικά μέσα σε ένα μήνα από την εκδήλωση του γεγονότος.
Πώς γίνεται η διάγνωση
Δεν υπάρχει κάποια εξέταση αίματος ή άλλου είδους εξέταση για τη διάγνωση της Διαταραχής Μετατραυματικού Στρες, αλλά αυτό διαγιγνώσκεται από τον γιατρό, αφού μιλήσει με τον ασθενή και αυτός τού εκθέσει τα συμπτώματά του.
Πρέπει, βέβαια, προηγουμένως να έχει υπάρξει ένα αρχικό τραυματικό γεγονός που συνεπάγεται στενή επαφή του ασθενή με τον κίνδυνο θανάτου ή με σοβαρής μορφής βία.
Σ’ αυτή την περίπτωση υπάρχουν τέσσερα κριτήρια που πρέπει να είναι παρόντα:
* Bίωση εκ νέου της εκδήλωσης, κάτι που είναι γνωστό ως «flash back»
* Αποφυγή συζήτησης για το γεγονός, καθώς οι άνθρωποι προσπαθούν να αποφύγουν αυτό που τούς θυμίζει
* Επιπτώσεις στον ύπνο, κακή ποιότητα ύπνου, νευρικότητα ή ξύπνημα μέσα στη νύχτα
* Αλλαγή διάθεσης, συνήθως μια αίσθηση ότι κάτι κακό πρόκειται να συμβεί

Είναι εύκολη η διάγνωση;
Ενας γιατρός με τις κατάλληλες δεξιότητες μπορεί να εντοπίσει εύκολα την Διαταραχή Μετατραυματικού Στρες μέσα σε μερικές ώρες. Ωστόσο, θα πρέπει ο γιατρός να είναι υποψιασμένος για την ύπαρξη της συγκεκριμένης διαταραχής στον ασθενή, πριν ξεκινήσει τη διάγνωση, δεδομένου ότι πολλοί ασθενείς δεν παρουσιάζονται πρόθυμοι να επαναφέρουν στη μνήμη αυτό το τραυματικό γεγονός.
Μπορεί, επίσης, να είναι μια πρόκληση, καθώς κάποιοι άλλοι ασθενείς λειτουργούν εκ διαμέτρου αντίθετα και φουσκώνουν υπερβολικά τα συμπτώματά τους, ενώ υπάρχουν κι εκείνοι που δεν είναι καθόλου δεκτικοί, καθώς προσπαθούν να αποφύγουν το «στίγμα» της διάγνωσης μετατραυματικού στρες.
Πώς αντιμετωπίζεται το μετατραυματικό στρες
Για πολλούς ανθρώπους τα συμπτώματα θα εξαφανιστούν με την πάροδο του χρόνου, ενώ άλλοι θα πρέπει να κάνουν ψυχοθεραπεία και αν αυτή αποτύχει θα πρέπει να πάρουν φαρμακευτική αγωγή.
Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει τους ανθρώπους να αλλάξουν τον τρόπο που σκέφτονται αυτό το τραυματικό γεγονός, προκειμένου να ελέγξουν τον φόβο και το άγχος τους.
Αυτό προϋποθέτει, βέβαια, να εκθέσουν λεπτομερώς το τι ακριβώς συνέβη, στον θεραπευτή τους.
Αντικαταθλιπτικά, όπως η παροξετίνη, χρησιμοποιούνται αν δεν λειτουργήσει η ψυχοθεραπεία. Η θεραπεία αυτή μπορεί να είναι αποτελεσματική ακόμα και πολλά χρόνια μετά το συμβάν. Ωστόσο, μετά από ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, τα συμπτώματα είναι πολύ απίθανο να ξεκαθαρίσουν χωρίς θεραπεία.